O nama

Na području MIZ-e Stolac prije agresije na Bosnu i Hercegovinu  bilo je sedam džemata, od kojih su aktivni bili: Stolac, Borojevići, Pješivac, Aladinići i Rotimlja, dok su džemati Gornja Bitunja i Dabrica pripojeni džematu Stolac.

Džemat Stolac

Ovom džematu gravitiraju sljedeća sela: Ošanjići , Barani, Rabrani, Duboka, Orahovica, Njivice, Gornja i Donja Bitunja, Dabrica i grad Ljubinje.U džematu se nalazi 6 džamija i jedan mesdžid:

•Sultan Selimova ili Careva džamija, sagrađena 1519. godine, locirana je u samom centru grada, srušena 22.08.1993. godine od strane ekstremnih snaga HVO-a, obnovljena i zvanično otvorena 22.08.2003. godine. U januaru 2014. godine izvršena je izmjena kamenih ploča na krovu džamije. Odlukom Komisije za zaštitu nacionalnih spomenika od 06.05.2003. godine proglašena je nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine zajedno sa Čaršijom. Google Maps >>

• Ismail Kapetana Šarića ili Šarića džamija (Džamija u Uzinovićima), sagrađena od 12.09.-12.10.1741. godine. 1964. godine munara je demontirana i prenesena u Crniće gdje je ozidana uz džamiju koja je 1965. godine renovirana. Zapaljena ju u avgustu 1993. godine od strane ekstremista HVO-a, a obnovljena i zvanično otvorena u avgustu 2005. godine kada joj je vraćen prvobitni izgled zajedno sa munarom. Odlukom Komisije za zaštitu nacionalnih spomenika od 21.01.2003. godine proglašena je nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine. Google Maps >>

• Džamija Hadži Saliha Bure ili Ali-Paše Rizvanbegovića ili Podgradska džamija sagrađena 1732/1733, nalazi se na adi između dva rukavca Bregave. Srušena je u augustu 1993. godine od strane ekstremista HVO-a, obnovljena i zvanično otvorena u 24.07.2010. godine. Odlukom Komisije za zaštitu nacionalnih spomenika od 21.01.2003. godine proglašena je nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine. Google maps >>

• Džamija Hadži Alije Hadžisalihovića ili Ćuprijska džamija, sagrađena 1736. godine, na lijevoj obali Bregave neposredno uz Inat ćupriju. Srušena je do temelja u augustu 1993. godine od strane ekstremista HVO-a, obnovljena i zvanično otvorena 24.07.2010.godine. Odlukom Komisije za zaštitu nacionalnih spomenika od 21.01.2003. godine proglašena je nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine.  Google Maps >>

• Džamija na Ošanjićima
Ošanići su smješteni na padinama planine Hrgud, oko 2,5 km sjeverozapadno od Stoca. Na Ošanjićima postoji džamija za koju se tvrdi da je stara 350 godina. Građena je bez munare, ne zna se ko ju je sagradio. U dvorištu džamije nalazi se i čatrnja i mektebska zgrada izgrađena 1925. godine koja još nije obnovljena. Ošanjići nisu nikada imali stalnog imama i muallima, nego su ovu dužnost vršili razni imami i učenici medresa tokom ramazana što je i danas slučaj.

• Džamija u Bitunji
Gornja Bitunja nalazi se 10 km od Stoca u brdovitom kraju, kraj puta Stolac-Ljubinje. Ovde je 1896. godine sagrađen mesdžid s mihrabom i minberom, a na spratu se nalazio stan za imama. Mesdžid je obnovljen 1969. godine da bi u protekloj agresiji bio porušen. Ponovno je obnovljen 2011. godine kada je dograđena munara i svečano otvorena 24.07.2011. godine.

• Džamija u Ljubinju
U samom centru Ljubinja nalazila se džamija Mustafage Ljubinca (Kazlaragina) sagrađena 1592. godine, a koja je srušena 1948. godine. Kako tadašnje vlasti nisu dozvoljavale njenu obnovu sagrađena je nova džamija u haremu 1986. godine koja je u protekloj agresiji srušena. Džamija je obnovljena i proklanjana 05.07.2013. godine, dok su u toku radovi na izgradnji munare.

• Džamija na Starom gradu ili Veli-dedina džamija, sagrađena prilikom dolaska turske vojske , srušena u vrijema Austro Ugarske 1888.god.,(više vidjeti u knjizi “Muslimanska baština u istočnoj Hercegovini”, Hivzija Hasandedić str. 9-38).

Mesdžid na području džemata Stolac je mesdžid u Rabranima koji je obnovljen.

Imena imama koji su radili na području grada su:

Careva džamija: Kotrkut Halifa, Ibrahim ef., Mustafa ef., Hadži Mehmed Emin ef. Stranjak, zatim Salih ef. Čelić, Muhamed ef. Šarić, Omer ef. Čelić, Mahmud ef. Džaferović, Ahmed ef. Mašić, Hafiz Halil ef. Repak, Hadži Alija ef. Jugo, Izet ef. Terzić, Ibrahim ef., Muhamed ef. Ahmić, Smail ef. Čolaković, Seid ef. Maksumić, Sakib ef.Kadrić, Asim ef. Jelovac, Salem ef. Dedović, Suad ef. Mujakić i sadašnji imam Amer ef. Beća.

Šarića džamija: Mehmed ef., Mahmud ef., Derviš ef., Abdulah ef., Derviš ef. Mešak, Hafiz Ibrahim ef. Đulepa, Salih ef. Hromić i Hafiz Halil ef. Repak. Od 1945 do 2005 godine nije bilo imama u ovoj džamiji , a od 2005 do 2013. godine imam je bio Amer ef. Beća .

Džamija Alije Hadžisalihovića (Ćuprijska): Mula Hasan, Ahmed ef., Abdulah ef. Šemić, Ahmed ef. Pitić, Ibrahim ef. Pitić i Muhamed ef. Pitić, zadnji imam je bio Alija ef. Džoklo.

Alipašina (Pogradska): Mahmud sin Mehmedov, Ibrahim ef. Gačo, Hafiz Mustafa ef. Baljić, Hafiz Abdulah ef. Šemić, Ahmed ef. Basarić, Abdullah ef. Brklja i Hafiz Sulejman ef. Repak, (više vidjeti u knjizi “Muslimanska baština u Istočnoj Hercegovini” , Hivzija Hasandedić str. 9-38)

Kroz historiju Stolac je imao mnogo alima, a najpoznatiji je Hafiz ef. Šarac koji je u periodu od 1910-1912. godine bio i reisu – l – ulema IZ-e. Najpoznatiji stolački vakif je Ali – paša Rizvanbegović, zatim tu je još Mehmedalija Mak Dizdar – pjesnik , zatim Alija Isaković – književnik i mnogi drugi. Stolac je bogat vakifima zahvaljujući svjesti stočana o ulozi i značaju ove institucije. O vakifima pojedinačno više vidjeti u knjizi “Muslimanska baština u Istočnoj Hercegovini “, Hivzija Hasandedić str. 9-38.